“Mensen kunnen echt het verschil maken door kennisoverdracht”

Voldoende en veilig bloed voorradig voor transfusies, dat is niet overal ter wereld vanzelfsprekend. “Postpartum bloeding – na een bevalling – is een van de grootste oorzaken van moedersterfte in Sub-Sahara-Afrika”, vertelt de Zambiaanse arts dr. Masiku Phiri.

Om de bloedvoorziening in zijn eigen land robuuster te maken, volgt dr. Phiri de opleiding Management of Transfusion Medicine (MTM) aan de Rijksuniversiteit Groningen (RUG). Deze opleiding is een samenwerking tussen Sanquin, de RUG en het UMC Groningen.

Sanquin wil bijdragen aan een betere bloedvoorziening in de wereld. Vanuit de gedachte dat wij als organisatie maatschappelijk verantwoord willen ondernemen, maar natuurlijk ook vanuit onze basismissie: samen met de donor voor een beter leven van de patiënt. Op veel plekken in de wereld gaan mensen dood doordat er geen goed bloed voor transfusie voorradig is. Onze afdeling Sanquin Consulting Services (SCO) levert daarom al jarenlang technisch advies en ondersteuning aan landen wereldwijd die hun bloedvoorziening graag veiliger en effectiever willen maken. Sinds 2016 is daar de opleiding MTM bijgekomen om de kennisoverdracht te vergroten.

Eigen oplossingen

“Wil je de bloedvoorziening in landen als Zambia helpen verbeteren, dan kun je het beste de lokale mensen goed opleiden”, zegt Martin Smid, directeur van SCO. “Je moet geen kant-en-klare oplossingen uit de Nederlandse setting aanbieden. Dat werkt meestal niet, omdat zij in een heel andere context werken, met vaak veel minder middelen tot hun beschikking. Maar als je de kennis deelt zodat ze zelf eigen oplossingen kunnen ontwikkelen, dan kunnen mensen echt het verschil maken voor de gezondheidszorg in hun land.”

De opleiding

Deelnemers aan de opleiding MTM hebben een (bio-)medische achtergrond en werken in een senior managementfunctie bij een bloedvoorzieningsorganisatie, maar zijn nog niet geschoold in management. In 2 jaar leren zij alles om leiding te geven aan een veilige en goedgeorganiseerde bloedvoorziening. In totaal volgen 14 mensen van over de hele wereld de opleiding, die bestaat uit distance e‐learning modules in het eerste jaar en stages bij Sanquin gecombineerd met tutorial onderwijs en werken aan onderzoek in het tweede jaar.

Indrukwekkend

“Ik kon mijn stage bij Sanquin nog net voor de lockdown in maart 2020 afronden”, zegt dr. Phiri. “Ik ben onder de indruk van de robuustheid van de Nederlandse bloedvoorziening en hoeveel gespecialiseerde dienstverlening Sanquin aanbiedt. Indrukwekkend vind ik ook de techniek die Sanquin inzet om de logistiek en algemene processen goed te laten verlopen.”

Dr. Phiri werkt als regionaal directeur van de Zambia National Blood Transfusion Service (ZNBTS) in de noordelijke regio van het land, waar 480 op de 100.000 vrouwen overlijden aan postpartum bloedingen – tegenover een wereldwijd cijfer van 90 op de 100.000 vrouwen. “Daarom schrijf ik mijn scriptie voor de opleiding ook over dit onderwerp. Het sterftecijfer moet echt omlaag. Met de kennis die ik in deze opleiding opdoe, hoop ik de ZNBTS te helpen groeien naar een organisatie die op duurzame wijze voldoende, veilig en kwalitatief goed bloed kan leveren; voor ons eigen land maar ook de regio daaromheen.”