ERC Consolidator beurs voor Monika Wolkers: de rol van RNA-bindende eiwitten in T-cellen

Monika Wolkers, groepsleider bij de afdeling Hematopoiese van Sanquin, heeft een prestigieuze ERC consolidatorbeurs toegekend gekregen. Hierbij zal ze zich richten op de rol van RNA-bindende eiwitten. Spannende nieuwe gebieden in T-celbiologie, die nieuwe tools kunnen opleveren om infecties en kanker te bestrijden.

T-cellen zijn van cruciaal belang om infecties te bestrijden en om tumorcellen te verwijderen. Hiervoor produceren T-cellen pro-inflammatoire cytokines en cytotoxische moleculen. Omdat deze effectormoleculen zeer toxisch zijn, moeten ze zorgvuldig worden gereguleerd: te weinig leidt tot te lage bescherming tegen pathogenen, en te veel kan resulteren in een levensbedreigende cytokinestorm en weefselbeschadiging.

Regulatie van cytokinen

De transcriptionele controle om mRNA van effectorgenen te maken is goed in kaart gebracht. Echter, hoe de eiwitproductie van mRNA gereguleerd wordt om de effector moleculen aan te maken, wordt nog niet goed begrepen. Dr. Wolkers richt zich specifiek op de rol van RNA-bindende eiwitten (RBP's) die invloed hebben op dit proces. Haar onderzoeksgroep identificeerde onlangs ZFP36L2 als één van de verantwoordelijke RBP's die verschillende cytokines in T-cellen reguleert.

Wolkers: “We weten dat cellen rond de duizend RBP’s tot expressie brengen. Echter, de expressie van RBPs is specifiek voor celtypes. Een systematische analyse van RBP's in T-cellen ontbreekt nog, en deze kennis is essentieel om hun werking te begrijpen.” Wolkers en haar groep gaan met nieuwe, zeer gevoelige massaspectrometrie systematisch het RBP-repertoire in rustende en geactiveerde primaire menselijke T-cellen identificeren.

Daarnaast gaan ze met een combinatie van muizengenetica en moleculaire en cellulaire biologie de rol van RBPs in T-cellen bepalen. Dit zal leiden tot een beter begrip van de effector functie van T-cellen. Het zal ook het ontwikkelen van nieuwe tools ondersteunen om effectieve T-celresponsen tegen pathogenen en kankercellen te verkrijgen.